Жанета Гранберг

Жанета Гранберг, у замужжы Сцьернстрэм (шведск.: Jeanette Granberg Stjernström, 19 кастрычніка 1825, Стакгольм — 2 красавіка 1857, там жа) — шведская пісьменніца, перакладчыца і драматург.

Біяграфія і творчасць

Юхан Шарлота Гранберг, пазней вядомая як Жанета Гранберг, нарадзілася ў 1825 годзе. Яе бацькамі былі драматург Пер Адольф Гранберг і яго жонка Жанета Вільгельміна Хедмансан. У Жанет былі чатыры сястры, адна з якіх, Луіза, таксама стала пісьменніцай.

Літаратурны дэбют Жанет адбыўся ў 22-гадовым узросце. Яна апублікавала, ананімна, аднаактовую п’есу «Filantropen», якая была пастаўлена ў 1847 годзе адным са стакгольмскіх тэатраў. У 1847 годзе Жанета выйшла замуж за акцёра і дырэктара тэатра Эдварда Сцьернстрэма. Пасля замужжа яна пачала пісаць п’есы для Малога тэатра (Mindre teatern) у Стакгольме, а таксама прымала ўдзел у падрыхтоўцы спектакляў.

Луіза Гранберг, пасяліўшыся ў Жанет і яе мужа, пісала п’есы і працавала ў тэатры разам з сястрой. У 1850 годзе яны апублікавалі сумесна напісаную п’есу «Tidens strid eller det bästa kapitaliet: skådespel i tre akter och fyra tablåer», Жанета пад псеўданімам Georges Malméen, Луіза — пад псеўданімам Carl Blink. Не заўсёды магчыма вызначыць, якія п’есы напісаны сёстрамі паасобку, а якія — у суаўтарстве. У 1850 годзе ў Малым тэатры адбылася пастаноўка п’есы Жанет «Läsarepresten», напісанай пад псеўданімам NEJ och två gånger NEJ («НЕ і двойчы НЕ»). Яна мела вялікі поспех. Жанета пісала п’есы, якія закраналі актуальныя сацыяльныя пытанні, а таксама на сюжэты з гісторыі, аднак улюбёным яе жанрам былі п’есы-казкі. У 1855 годзе яна стварыла вольнае перакладанне французскай камедыі, выкарыстоўваючы ў якасці асновы дацкі пераклад, пра русалку, якая апынулася ў Стакгольме. П’еса пад назвай «Den ondes besegrare» вытрымала 163 пастаноўкі. У 1855 годзе Жанета Гранберг таксама напісала лібрэта для оперы Германа Юхана Берэна «Віялета».

У 1855 годзе Жанета Гранберг ездзіла ў Парыж з мужам і сястрой. П’есы, убачаныя імі ў парыжскіх тэатрах, ужо на наступны год былі пастаўлены ў Малым тэатры, у перакладзе на шведскую ці вольным перакладанні. На наступны год Жанета з мужам зноў адправіліся ў Парыж. Дзякуючы перакладам новых замежных п’ес, зробленым Жанет і Луізай, Малы тэатр апярэджваў па разнастайнасці рэпертуару іншыя тэатры Стакгольма.

У агульнай складанасці Жанет Гранберг належаць 26 перакладаў п’ес з французскай, нямецкай, англійскай і дацкай, а таксама 16 арыгінальных п’ес. Яна памерла пры родах ў 1857 годзе, ва ўзросце 32 гадоў, і была пахавана на могілках Святога Яна ў Стакгольме.