Мікалай Дзянісавіч Няўстроеў

Мікалай Дзянісавіч Няўстроеў (3 (15) снежня 1895, 4-ы Баягантайскі наслег, Баягантайскі ўлус, Якуцкая вобласць — 21 ліпеня 1929, Якуцк) — якуцкі пісьменнік пачатку XX стагоддзя, адзін з заснавальнікаў якуцкай літаратуры.

Біяграфія

Нарадзіўся ў 3 (15) снежня 1895 года ў 4-м Баягантайскім наслегу Баягантайскага ўлуса Якуцкай вобласці. Пачатковую адукацыю атрымаў у Баягантайскай школе. У 1910—1913 гадах вучыўся ў чатырохкласным Якуцкім гарадскім вучылішчы. Вучыўся разам з Платонам Сляпцовым (Аюнскім), Максімам Амосавым. У гады навукі актыўна браў удзел у працы літаратурна-грамадскага кружка навучэнцаў; захапляўся тэатрам — у той час у Доме прыганятых і асобных дамах ставіліся драмы рускіх класікаў на якуцкай мове, п’есы Анемпадыста Сафронава. У 1916 годзе Мікалай Няўстроеў разам з Платонам Аюнскім перавёў камедыю Гогаля «Рэвізор», што стала пробай пяра распачыналага драматурга. З-за хваробы, не скончыўшы вучылішча, вымушаны быў вярнуцца на радзіму; займаўся самаадукацыяй, чытаў шмат класічнай літаратуры.

Вядомыя творы

Камедыі

• Кукаакы Кулуба (Голова Сойка; 1920)
• Тиэтэйбит (Поспешивший; 1920—1925)
• Тар (Простокваша; 1921)
• Куһаҕан тыын (Злой дух)

Драма

• Оҥоруу кытаанах

Рассказы

• Сэмэнчик (1921)
• Муммут оҕо кэпсээнэ (1924)
• Балыксыт Былатыан (Рыбак; 1926)
• Ыйдаҥа (1926)
• Иирээн (Скандал; 1926)
• Куттаммыт (Страх)
• Омоҕой, Эллэй икки

Бібліяграфія

• Талыллыбыт айымньылар (Избранные произведения) — Якутск: Кн. изд-во, 1985. — 177 с. (якуцк.)
• Кэпсээннэр / Н. Д. Неустроев; [худож. В. Д. Иванов]. — Якутск: Кн. изд-во, 1975. — 52 с. (якуцк.)
• Якутские комедии: [сборник] — Якутск: Ленинец, 1926. — 86 с.
• Куһаҕан тыын. — Якутск, 1927. (якуцк.)
• Пьесалар, кэпсээннэр: кылаас таһынааҕы ааҕыыга көмө: [улахан уонна орто саастаах оскуола оҕолоругар] (Пьесы, рассказы: в помощь внеклассному чтению [сост. Е. К. Васильев; худ. И. Д. Корякин]. — Якутск: Кн. изд-во, 1987. — 106 с. (якуцк.)

Зноскі

Літаратура

• Г. П. Башарин. Три якутских реалиста-просветителя. — Якутск, 1944, 1994.
• Боескоров Г. Н. Н. Д. Неустроев: [Төрөөбүтэ 70 сылын туолуутугар](http://nlib.sakha.ru/litkarta/Text/Neustroev/Hotugu%20sulus/1965%20%E2%84%966.pdf)  // Хотугу сулус : журнал. — 1965. — № 6. — С. 113—119.
• Кардашевский Г. Саха литературатын саҕаласпыта: [Н. Д. Неустроев төрөөбүтэ 80 сылын туолуутугар](http://nlib.sakha.ru/litkarta/Text/Neustroev/Hotugu%20sulus/1975%20%E2%84%9612.pdf)  // Хотугу сулус : журнал. — 1975. — № 12. — С. 119—125.
• Тумат С. Кылгастык, чаҕылхайдык: [Н. Д. Неустроев төрөөбүтэ 90 сыла туолуутугар](http://nlib.sakha.ru/litkarta/Text/Neustroev/Hotugu%20sulus/1985%20%E2%84%9612.pdf)  // Хотугу сулус : журнал. — 1985. — № 12. — С. 94—101.

Спасылкі

• Неустроев Николай Денисович (нявызн.). Национальная библиотека Республики Саха (Якутия). Праверана 21 сакавіка 2014.(недаступная спасылка)
• Николай Денисович Неустроев (нявызн.) (недаступная спасылка). Якутский государственный литературный музей имени П. А. Ойунского. Архівавана з першакрыніцы 28 верасня 2015. Праверана 27 верасня 2015.
• З. К. Башарина. «Не случайно писал под псевдонимом „Бедный Макар“…» // Илин : журнал. — 2003. — № 3—4 (34—35).