Аляксандр Казіміравіч Сержпутоўскі

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Сержпутоўскі. Аляксандр Казіміравіч Сержпуто́ўскі (21 чэрвеня 1864, в. Бялевічы, Слуцкі павет — 5 сакавіка 1940) — беларускі і савецкі этнограф, фалькларыст, мовазнавец, літаратар. Аўтар 45 друкаваных навуковых прац, удзельнік 25 этнаграфічных, антрапалагічных, лінгвістычных экспедыцый.

Узнагароджаны Малым залатым медалём Аддзела этнаграфіі Рускага геаграфічнага таварыства (за «Зборнік беларускіх прыказак і прымавак»).

Біяграфія

З сям’і ляснога вартаўніка. Скончыў Вызненскае народнае вучылішча (1880), Нясвіжскую настаўніцкую семінарыю (1884)[1], Пецярбургскі археалагічны інстытут (1904). Супрацоўнік этнаграфічнага аддзела Рускага музея (1906—1930). Правадзейны член Інстытута беларускай культуры.

Настаўнічаў у Слуцкім і Мазырскім паветах (1884—1893). Праводзіў этнаграфічныя экспедыцыі, даследаваў палескую частку Беларусі па левых прытоках Прыпяці (1906). Наватар беларускай этнаграфічнай навукі і фалькларыстыкі; адзін з першых сярод фалькларыстаў звярнуў увагу на казачнікаў. Сваёй працай паказаў наяўнасць глыбокага філасофскага мыслення ў беларускай народнай прозе. Этнаграфічная экспедыцыя ў Пермскую губерню (верасень 1920). Этнаграфічныя паездкі па Беларусі, па Смаленскай і Пскоўскай вобласцях (1923—1927)[2].

Удзельнік Беларускай акадэмічнай канферэнцыі (1926). Прапагандыст беларускай культуры, складальнік вопісаў беларускай калекцыі, адпраўленай на міжнародную выстаўку ў Ліверпулі (1939).

Шмат прац Сержпутоўскага не збераглося, у тым ліку і яго галоўная праца «Быт беларусаў». Яны, разам з архівам Беларускай Акадэміі навук, былі вывезены ў Германію і прапалі.

Асноўныя творы

• Першая публікацыя — нарыс «Голас з глушы» у «Мінскіх губернскіх ведамасцях» (1891).
• Этнаграфічны нарыс «Беларусы-палешукі» (каля 1906).
• Зборнік «Казкі і апавяданні беларусаў-палешукоў» (1911).
• Рукапісны «Зборнік беларускіх прыказак і прымавак». Зв. 6 тыс. тэкстаў.
• «Прымхі і забабоны беларусаў-палешукоў» (1930).
• «Кароткі слоўнік беларускай дзіцячай мовы». Работа высока ацэнена Я. Карскім.
• Збор песень з Горацкага, Чавускага, Мсціслаўскага, Клімавіцкага раёнаў, разам з кампазітарам Я. Прохаравым (1924). Лёс рукапісу невядомы.

Памяць

На хутары паблізу ад вёсак Пярэвалакі і Чудзін Ганцавіцкага раёна, дзе ў 1864—1885 гадах жыў А. Сержпутоўскі, у 2003 годзе ўсталявалі памятны знак[3].

Зноскі

1. ↑ Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. — Мн., БелЭн, 1989. с.459
2. ↑ Бондарчик А., Федосик А. А. К. Сержпутовский. — Мн.: Науки и техника, 1967. — 119 с.
3. ↑ Памятный знак Сержпутовскому Александру Казимировичу // Ганцавіцкі краязнаўча-інфармацыйны партал [Электронны рэсурс] — Дата доступу 16.10.2015

Літаратура

• Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 1-я. — Мн.: БЕЛТА, 2001. — 576 с.: іл. ISBN 985-6302-33-1.
• Сержпутоўскі Аляксандр // Сымон Кандыбовіч. Разгром нацыянальнага руху ў Беларусі. — Мінск: БГА, 2000.— 160 с. ISBN 985-6374-15-4.
• Касько У. К. Збіральнік народных скарбаў // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — Мн.: Полымя. — ISSN 0131-2669, №2, 1985 — С. 26—29.
• Касько У. К. Сержпутоўскі Аляксандр Казіміравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14: Рэле — Слаявіна. — С. 350. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14), ISBN 985-11-0035-8.

Спасылкі

	Аляксандр Казіміравіч Сержпутоўскі ў Вікікрыніцах
	Аляксандр Казіміравіч Сержпутоўскі на Вікісховішчы

• Максимчик А. Н. Экспедиция А. К. Сержпутовского на Кавказ // Этнокультурное развитие Беларуси в XIX — начале ХXI в.: материалы международная науч.-практ. конф. / редкол. : Т. А. Новогродский (отв. ред.) и др. — Мн.: БГУ, 2011. — С. 57-60
• А. К. Сержпутовский. Сказки и рассказы белорусов-полешуков
• Сержпутоўскі Аляксандр Казіміравіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»