Антоніа Марыя Альковер і Сурэда
Антоніа Марыя Альковер і Сурэда, таксама вядомы (на каталонскай мове) як катал.: Mossèn Alcover (2 лютага 1862, Санта Кірга (катал.: Santa Cirga), Манакор, — 8 студзеня 1932, Пальма) — пісьменнік-мадэрніст з Мальёркі, які пісаў па шырокаму колу пытанняў, у тым ліку пра каталіцкую царкву, фальклор, лінгвістыку. Ён галоўным чынам звязаны з намаганнямі па адраджэнні цікавасці да каталонскай мовы і дыялектаў. Сярод яго работ каталонска-валенсіяна-балеарскі слоўнік.
Альковер нарадзіўся ў Санта Кірга, невялікай тэрыторыі паміж Манакорам і Порта-Крыста; сын рабочых. У 15-гадовым узросце ён пераехаў у Пальма-дэ-Маёрка, дзе працягваў вучобу ў семінарыі. Ён стаў хутка вядомы як упарты палеміст.
Хаця яго першыя літаратурныя вопыты былі на іспанскай мове, ён звярнуўся да каталонскай мовы пасля 1879 года. Пачынаючы з гэтага года, ён пачаў збіраць байкі і фальклор Маёркі, які пачаў публікаваць у 1880 годзе ў розных часопісах пад псеўданімам Jordi d’es Racó. Гэтая калекцыя складаецца з каля 430 народных баек, якія былі перакладзеныя на некалькі моў.
У 1886 годзе ён быў пасвечаны і стаў парафіяльным святаром у Манакоры. У 1888 годзе ён стаў прафесарам царкоўнай гісторыі ў семінарыі ў Пальме. У 1898 годзе, новы біскуп Маёркі, Пер Джаан Кампінс і Барсела, прызначыў яго генеральным вікарыем дыяцэзіі Маёрка. Антоніа заставаўся на гэтай пасадзе да 1916 гады. У 1905 годзе ён таксама атрымаў пасаду каноніка сабора Маёрка.
У 1906 годзе па яго ініцыятыве і пад яго старшынствам быў праведзены першы Міжнародны кангрэс каталонскай мовы. Ён быў прызначаны прэзідэнтам філалагічнага аддзялення Інстытута вывучэння Каталоніі, але даволі хутка пазбавіўся пасады пасля рознагалоссяў з іншымі членамі інстытута.
Творчасць
Яго літаратурная праца была сканцэнтравана на лінгвістычных даследаваннях, гісторыі, народных звычаях і фальклоры, розных біяграфіях, турыстычных апавяданняў.
Кнігі
- Antoni M. Alcover i Francesc de B. Moll, La flexió verbal en els dialectes catalans, 4 vols., Barcelona, Biblioteca Balmes, 1929—1933.
- Antoni M. Alcover, Aplec de rondaies mallorquines d’en Jordi d’es Racó, 24 vols., Palma, Moll, 1968—1975.
- Antoni M. Alcover, Per la llengua, ed. a cura de Josep Massot i Muntaner, Mallorca-Barcelona, Secció de Filologia Catalana de la Universitat de Palma-Publicacions de l’Abadia de Montserrat, 1983.
- Antoni M. Alcover, Dietari de l’excursió filològica (1906), edició a cura de Francesc de B. Moll, Barcelona, Departament de Cultura de la Generalitat de Catalunya, 1983.
- Diccionari català-valencià-balear: inventari lexicogràfic i etimològic de la llengua catalana en totes les seves formes literàries i dialectals, obra iniciada per Antoni Maria Alcover, redactat per Francesc de B. Moll, amb la col·laboració de Manuel Sanchis Guarner i d’Anna Moll Marquès, 10 vols., Palma, Moll, 1993.
Даследаванні
- Juli de Carsalade du Pont, Epistolari del bisbe Carsalade a Mossen Alcover, ed. a cura de Francesc de B. Moll, Mallorca, Impr. Miramar, 1964.
- Lluís Gimeno, Mossèn Alcover i les comarques centrals del territori lingüístic: correspondència epistolar amb mossèn Joaquim Garcia Girona, Barcelona, Publicacions de l’Abadia de Montserrat, 2004.
- Jaume Guiscafrè, «Una bibliografia de les edicions i les traduccions de les rondalles de mossèn Alcover», Randa 38 (1996), 151—221.
- Gabriel Janer Manila, Com una rondalla: els treballs i la vida de mossèn Alcover, Palma, Moll, 1996.
- Joan Julià i Muné, Mossèn Antoni M. Alcover i l’obra del Diccionari a la llum dels epistolaris de Barnils, Griera i Montoliu, Tarragona, Diputació Provincial de Tarragona, 1986.
- Antoni Llull Martí, Bruixat per la llengua: paraules de mossèn Antoni M. Alcover per l’enaltiment de la llengua i l’Obra del Diccionari, Mallorca, ‘Sa Nostra’ Caixa de Balears, 2001.
- Joan March Noguera, Mossèn Alcover i el món de la ciència: la creació del llenguatge científic català modern, Palma, Muntaner, 2001.
- Josep Massot i Muntaner, Antoni M. Alcover i la llengua catalana, Barcelona, Publicacions de l’Abadia de Montserrat, 1985.
- Francesc de B. Moll, Un home de combat: mossèn Alcover, Mallorca, Moll, 1981.
- Francesc de B. Moll, Aspectes marginals d’un home de combat, Barcelona, Curial, 1983.
- Maria Pilar Perea, «La metodologia de l’enquesta dialectal d’A. M. Alcover i de F. de B. Moll aplicada a La flexió verbal en els dialectes catalans», Zeitschrift für Katalanistik 14 (2001), 98-127.
- Maria Pilar Perea, Antoni M. Alcover, dialectòleg, gramàtic, polemista, Barcelona, Fundació Germà Colon Domènech-Publicacions de l’Abadia de Montserrat, 2005.
Зноскі
- 1 2 Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118859048 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 3 мая 2014.
- 1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
- 1 2 Antonio María Alcover Sureda // Diccionario biográfico español — Real Academia de la Historia, 2011. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118859048 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
- ↑ https://datos.gob.es/es/catalogo/e00123904-autores-espanoles-en-dominio-publico-fallecidos-desde-1900
- ↑ http://apmembres2.iec.cat/detall.aspx?pkMembrePLE=205
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Антоніа Марыя Альковер і Сурэда- Сайт інстытута, прысвечанага творчасці Альковера
- Antoni Maria Alcover i Sureda(англ.) . Сайт Асацыяцыі каталонамоўных пісьменнікаў (Associació d’Escriptors en Llengua Catalana). Праверана 16 сакавіка 2014.
- Antoni Maria Alcover(катал.) . Праверана 16 сакавіка 2014.
- Antoni Maria Alcover. Presentació(катал.) . Праверана 16 сакавіка 2014.
- ANTONI M. ALCOVER(1862-1932)(катал.) (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 11 жніўня 2011. Праверана 16 сакавіка 2014.
