Балеслаў Вянява-Длугашоўскі
Бале́слаў Ігна́цы Флё́рыян Вяня́ва-Длугашо́ўскі (польск.: Bolesław Ignacy Florian Wieniawa-Długoszowski; 22 ліпеня 1881, Максімоўка, каля цяперашняга Івана-Франкоўска, Аўстрыйская імперыя, цяпер тэрыторыя Украіны — 1 ліпеня 1942, Нью-Ёрк, ЗША) — польскі генерал, дыпламат, палітык і паэт; прэзідэнт Польшчы ў выгнанні (25 верасня 1939 года — 26 верасня 1939 года).
Жыццё да Першай сусветнай вайны
Нарадзіўся 22 ліпеня 1881 года ў Максімоўцы, маёнтку яго бацькоў-дваран Балеслава Длугашоўскага і Жазафіны Стручкевіч. Дзяцінства правёў у Бобаве — іншым сямейным маёнтку. Балеслаў быў адным з лепшых вучняў львоўскай гімназіі. Затым ён вучыўся ў школе горада Новы-Сонч, дзе ў 1900 годзе здаў выпускныя экзамены. Вывучаў медыцыну ва ўніверсітэце Яна Казіміра (Львоў).
Пасля вучобы пераехаў у Берлін, навучаўся ў Берлінскай акадэміі мастацтваў. Пазней працаваў прыватным доктарам у Парыжы, лічыўся адным з лепшых. У 1911 годзе пры ўдзеле Вянявы-Длугашоўскага было заснавана Таварыства польскіх мастакоў (’’Towarzystwo Artystów Polskich’’). Ён таксама ўступіў у Саюз стралкоў, дзе пазнаёміўся з Юзафам Пілсудскім.
1914—1939
У 1914 годзе пераехаў у Кракаў, ваяваў на баку Аўстра-Венгрыі. У жніўні 1915 года, быўшы лейтэнантам, пераехаў у занятую германскімі войскамі Варшаву і стаў ад’ютантам Пілсудскага. У 1918 годзе Вянява-Длугашоўскі быў арыштаваны ЧК падчас дыпламатычнай місіі ў Расіі як член Польскай арганізацыі вайсковай і вызвалены праз некалькі месяцаў. Дапамагаў у правядзенні Віленскай аперацыі і бітвы пад Варшавай. Пасля вайны неаднаразова ўзнагароджваўся.
З 1921 года — польскі ваенны аташэ у Румыніі. Спрыяў падпісанню польска-румынскага пагаднення 1922 года.
У 1926 годзе скончыў Вышэйшую ваенную школу Польшчы. Адзін з арганізатараў майскага перавароту. У 1931—1932 гадах з’яўляўся камандуючым першай, часам другой кавалерыйскай дывізіяй. З 1931 года — брыгадны генерал. У 1932—1938 гадах быў камандуючым другой кавалерыйскай дывізіяй. У 1938 годзе атрымаў званне генерал-маёр.
У 1938—1940 гадах быў польскім паслом у Італіі.
Прэзідэнцтва
25 верасня Ігнацы Масціцкі прызначыў Вяняву-Длугашоўскага прэзідэнтам Польшчы, але яго кандыдатура была адпрэчана Францыяй і Вялікабрытаніяй. Наступным прэзідэнтам стаў Уладзіслаў Рачкевіч. Вянява-Длугашоўскі эміграваў у Францыю, затым у Лісабон і ў Нью-Ёрк.
Смерць
Вянява-Длугашоўскі стаў пасланцам Польшчы на Кубе, але неўзабаве скончыў жыццё самагубствам у Нью-Ёрку, скочыўшы з пятага паверху.
У 1990 годзе рэшткі генерала Балеслава Вянявы-Длугашоўскага былі перавезены ў Польшчу і перапахаваны на вайсковых могілках № 388 у Кракаве.
Зноскі
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Балеслаў Вянява-Длугашоўскі