Вінцэнт Рэут
Вінцэнт (Вінцэнты) Рэут, Вікенцій Уладзіслававіч Рэут, таксама вядомы як Газдава-Рэут (польск.: Wincenty Reutt Gozdawa; каля 1812 — пасля 1883) — фалькларыст, паэт і пісьменнік, прадстаўнік рамантызму.
Біяграфія
Род Рэутаў гербу «Газдава» вядомы ў Полацкім павеце з пачатку XVI ст. У 1827—1834 гг. В. Рэут служыў у Віцебскім губернскім упраўленні, затым у Дваранскім дэпутацкім сходзе. У 1830-х гадах меў добрае матэрыяльнае становішча, купіў маёнтак Мосар на 233 душы, у 1839—1842 гг. быў маршалкам шляхты Полацкага павета. Да 1860-х гадоў маёмасць страціў. Перад паўстаннем 1863—1864 гг. жыў у маёнтку Сасноўскіх Усвіцы паблізу Рукшаніц, часта наведваў маёнтак Камёнкаў Асінаўку[1]. Часам граў на аргане ў Рукшаніцкім касцёле, у т.л. патрыятычныя мелодыі[1]. Ездзіў па паветах і губернях, распаўсюджваў патрыятычную літаратуру, уладамі ацэньваўся як нелаяльны[1].
Пасля паўстання 1863—1864 гг. быў арыштаваны па справе Евы Камёнкі, абвінавачваўся ў нелаяльнасці і бунтарстве. Абвінавачванняў не прызнаў, паказваў, што ў час паўстання быў у Полацку і цяжка хварэў, паліцыя не здолела даказаць яго удзел. Хочучы спачатку адсудзіць В. Рэута да высылкі, затым да штрафу, урэшце, з-за адсутнасці ў яго грошай, вызвалілі пад нагляд паліцыі, пад якім ён заставаўся да 1869 г. Пры гэтым многія сваякі В. Рэўта ўдзельнічалі ў паўстанні.[1]
З перапіскі В. Рэута з І. Легатовічам стала вядома пра сустрэчы у 1839 г. беларускіх літаратараў у Санкт-Пецярбургу, Я. Баршчэўскага, Р. Падбярэскага і іншых, з Тарасам Шаўчэнкам.
Творчасць
Літаратурнай дзейнасцю займаўся з 1840-х гадоў. Супрацоўнічаў з пецярбургскімі альманахамі «Rocznik Literacki» (рэдактар Р. Падбярэскі) і «Niezabudka» (рэдактар Я. Баршчэўскі), з віленскім альманахам «Rubon» (рэдактар К. Буйніцкі). Найбольш значны твор В. Рэута — вершаваная аповесць «Жонка», апублікавана ў 2-м томе «Rocznik Literacki» (1844).
Зноскі
Літаратура
- Кісялёў Г. В. Радаводнае дрэва: К. Каліноўскі — эпоха — наступнікі. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 301 с.
- Раса нябёсаў на зямлі тутэйшай. Беларуская польскамоўная паэзія XIX стагоддзя. — Мн., 1998.