Гузель Шамілеўна Яхіна
Гузель Шамілеўна Яхина (руск.: Гузель Шамилевна Яхина, татар.: Гүзәл Шамил кызы Яхина; нар. 1 чэрвеня 1977, Казань, СССР) — расійская пісьменніца, найбольш вядомая як аўтар гістарычнага рамана «Зулейха расплюшчвае вочы» (руск.: Зулейха открывает глаза).
Біяграфія
Гузель Яхіна нарадзілася ў Казані 1 чэрвеня 1977 года ў сям’і лекара і інжынера. Да трох гадоў гаварыла толькі па-татарску, на рускай мове стала гаварыць у дзіцячым садзе. Вучылася ў фізіка-матэматычным ліцэі № 131 і мастацкай школе. Скончыла факультэт замежных моў Казанскага дзяржаўнага педагагічнага інстытута[ru]. У школьныя гады пачала захапляцца кінематографам, вывучаць сцэнары[1].
З 1999 года жыве ў Маскве[2]. Працавала ў сферы PR, рэкламы, маркетынгу. Скончыла сцэнарны факультэт Маскоўскай школы кіно (2015)[3]. Друкавалася ў часопісах «Нява» (руск.: Нева) и Кастрычнік[ru] (руск.: Октябрь).
Творчасць
Кіраўнікі дэбютнага рамана Гузель Яхінай «Зулейха расплюшчвае вочы» (руск.: Зулейха открывает глаза) аб раскулачванні ў 1930-х гадах у СССР выйшлі ў часопісе «Сібірскія агні[ru]» (руск.: Сибирские огни). Пасля шэрагу няўдалых спробаў самастойна знайсці выдаўца для рамана Яхіна звярнулася ў літаратурнае агенцтва. З яго дапамогай кніга ўбачыла святло і апынулася паспяховай[4]. У 2015 годзе пісьменніца стала лаўрэатам Нацыянальнай літаратурнай прэміі «Вялікая кніга[ru]»[5], таксама яе раман быў адзначаны прэміямі «Ясная Паляна[ru]»[6] і «Кніга года»[7], ён быў пераведзены больш чым на 20 моў[1].
У 2018 годзе Гузель Яхіна стала аўтарам Татальнага дыктоўкі[ru]. Тры тэксты для розных гадзінных паясоў, названыя «Раніца», «Дзень» і «Вечар», увайшлі ў раман «Дзеці мае» (руск.: Дети мои)[8], які ў снежні 2019 года другі раз прынёс ёй прэмію «Вялікая кніга»[9], а таксама міжнародную прэмію Іва Андрыча у намінацыі «За лепшую кнігу»[10].
У 2019 годзе кінакампаніяй «Русское» для тэлеканала «Расія-1» паводле рамана «Зулейха расплюшчвае вочы» зняты 8-серыйны фільм[11].
Творы
| Год | Тып | Беларуская назва | Арыгінальная назва |
|---|---|---|---|
| 2015 | раман | Зулейха расплюшчвае вочы | Зулейха открывает глаза |
| 2018 | раман | Дзеці мае | Дети мои |
Экранізацыі
- 2019 — «Зулейха расплюшчвае вочы», тэлесерыял
Зноскі
- 1 2 Шихатова, Русина «Хорошая книга — это терапия»(руск.) . Горький (13 красавіка 2018). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ Шарафиев, Ильнур Гузель Яхина: «У меня есть четкое отношение к фигуре Сталина и периоду его правления»(руск.) . БИЗНЕС Online (1 лістапада 2015). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ Дардыкина, Наталья На вершине боли и любви(руск.) . МК (19 студзеня 2016). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ Солнцева, Алена Дело рук самих начинающих(руск.) . The New Times (8 снежня 2015). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ Лауреатом «Большой книги» стала писательница Гузель Яхина(руск.) . IZ.RU (10 снежня 2015). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ Гузель Яхина с романом “Зулейха открывает глаза” стала лауреатом премии “Ясная Поляна”(руск.) . ТАСС (28 кастрычніка 2015). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ Любимова, Ольга Номинант премии «Русский Букер» Гузель Яхина о свободе, любви и своей книге(руск.) . АиФ (10 снежня 2015). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ Лебедева, Наталья Точка с запятой(руск.) . Российская Газета (29 лістапада 2017). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ За роман «Дети мои» Гузель Яхина стала лауреатом «Большой книги»(руск.) . Республика Татарстан (11 снежня 2019). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ Борисов, Александр Россиянка Гузель Яхина удостоена литературной награды имени Иво Андрича(руск.) . Российская Газета (13 снежня 2019). Праверана 2 лютага 2021.
- ↑ Иванова, Анна Сериал «Зулейха открывает глаза» получил один из главных призов на фестивале «Читка»(руск.) . Вокруг.тв (25 чэрвеня 2019). Праверана 2 лютага 2021.