Джамаль Хашогі

Джама́ль Ахма́д Хамза́ Хашо́гі (араб. جمال خاشقجي‎‎, нар. 13 кастрычніка 1958; Медына, Саудаўская Аравія; знік 2 кастрычніка 2018; Стамбул, Турцыя) — журналіст, аглядальнік і пісьменнік з Саудаўскай Аравіі.

Біяграфія

Джамаль Хашогі — пляменнік саудаўскага бізнесмена Аднана Хашогі. У 1982 годзе скончыў дзяржаўны ўніверсітэт Індыяны (ЗША), пасля чаго супрацоўнічаў з рознымі саудаўскімі выданнямі, у прыватнасці двойчы быў галоўным рэдактарам уплывовай штодзённай газеты Аль-Ватан.

Выгнанне

Атрымаў славу як крытык улады Саудаўскай Аравіі, у прыватнасці спадчыннага прынца Мухамеда ібн Салмана, які займае пасаду віцэ-прэм’ера і міністра абароны краіны. Выступаў з крытыкай пераследу актывістаў, а таксама знешняй палітыкі краіны ў дачыненні да Емена, Егіпта, Канады.

У снежні 2016 года Джамалю Хашогі было забаронена займацца журналістыкай за адкрытую крытыку Дональда Трампа[4]. У верасні 2017 года ён выехаў у ЗША, дзе вёў калонку ў Washington Post. У ёй ён усё больш адкрыта выступаў супраць спадчыннага прынца Мухамеда ібн Салмана.

Знікненне

2 кастрычніка 2018 года Джамаль Хашогі адправіўся ў консульства Саудаўскай Аравіі ў Стамбуле. Яму спатрэбілася атрымаць дакумент, неабходны для паўторнага шлюбу. Яго нявесце Хаціджэ Джэнгіз не дазволілі зайсці ў памяшканне. Яна чакала яго да паўночы, аднак Джамаль так і не выйшаў з консульства[5].

Турэцкая паліцыя заявіла, што Хашогі «жорстка катавалі, забілі, а яго цела раздзялілі» ўнутры консульства. Пазней саветнік прэзідэнта Эрдагана Ясін Актай, прадстаўнікі паліцыі і міністр па справах ЕС Амер Чэлік заявілі, што ў аперацыі па ліквідацыі Хашогі было задзейнічана 15 саудаўскіх агентаў[6].

Афіцыйная пазіцыя саудаўскага ўрада заключаецца ў тым, што Хашогі хутка пакінуў памяшканне консульства. У прыватнасці гэты пункт гледжання 5 кастрычніка 2018 года выказаў прынц Мухамед ібн Салман у сваім інтэрв’ю агенцтву Bloomberg, заявіўшы, што ён «выйшаў назад праз некалькі хвілін або за гадзіну»[7][8].

У Дзяржаўным дэпартаменце ЗША і Міністэрстве замежных спраў Турцыі выказалі занепакоенасць знікненнем Хашогі, заклікаўшы Саудаўскую Аравію да супрацоўніцтва для ўстанаўлення яго месцазнаходжання[9][10][11]. Прэзідэнт Турцыі Рэджэп Таіп Эрдаган заявіў аб тым, што ўзяў пад асабісты кантроль справу аб знікненні Хашогі, назваўшы яго сваім сябрам і змагаром за свабоду думкі[12].

Праз 18 дзён пасля знікнення Хашогі ўлады Саудаўскай Аравіі праз дзяржаўнае інфармацыйнае агенцтва абвясцілі, што журналіст загінуў у выніку «бойкі» з людзьмі, якіх ён сустрэў у консульстве. Таксама пракуратура паведаміла аб затрыманні 18 падданых Саудаўскай Аравіі, якія паспрабавалі «схаваць тое, што здарылася»[13][14][15][16][17]. У той жа час кароль Саудаўскай Аравіі падпісаў загады аб вызваленні ад пасад шэрагу вышэйшых супрацоўнікаў Службы агульнай разведкі, а таксама аб стварэнні камісіі па яе рэфармаванні і выразным вызначэнні паўнамоцтваў[18][19][20][21][22].

25 кастрычніка 2018 года пракуратура Саудаўскай Аравіі прызнала, што забойства Хашогі было не выпадковым, а наўмысным[23]. 30 кастрычніка пракуратура Турцыі заявіла, што журналіст быў задушаны пры ўваходзе ў консульства[24]. Было адзначана, што саўдыты не адказалі на зададзеныя турэцкім бокам пытанні аб наяўнасці плана, імёнах мясцовых саўдзельнікаў злачынцаў і месцазнаходжанні цела журналіста.

Зноскі

1. ↑ Jamal Khashoggi: Turkey says journalist was murdered in Saudi consulate — BBC News, 2018. Праверана 14 лістапада 2018.
2. 1 2 geni.com — 2006. — 175000000 экз.
3. ↑ (unspecified title) Праверана 8 ліпеня 2019.
4. ↑ Osborne Samuel Saudi Arabia bans journalist for criticising Donald Trump(нявызн.). The Independent (5 снежня 2016).
5. ↑ Turkish police suspect Saudi journalist Khashoggi was killed at consulate(нявызн.). Middle East Eye.
6. ↑ Eyüp Serbest Parçalayıp 15 kişiye taşıttılar(нявызн.). Hürriyet.
7. ↑ Stephanie Flanders, Vivian Nereim, Donna Abu-Nasr, Nayla Razzouk, Alaa Shahine and Riad Hamade Saudi Crown Prince Discusses Trump, Aramco, Arrests: Transcript(нявызн.). Bloomberg (5 кастрычніка 2018).
8. ↑ Саудаўскі прынц назваў забойства журналіста «паскудным злачынствам»(нявызн.), Наша Ніва (24 кастрычніка 2018). Праверана 24 кастрычніка 2018.
9. ↑ Statement by Secretary Pompeo on Journalist Jamal Khashoggi(нявызн.). Дзяржаўны дэпартамент ЗША (8 кастрычніка 2018). Праверана 9 October 2018.
10. ↑ Захад не верыць у выпадковую смерць Хашогі(нявызн.), Тэлеканал «Белсат» (22 кастрычніка 2018). Праверана 4 лістапада 2018.
11. ↑ Statement of the Spokesperson of the Ministry of Foreign Affairs, г Hami Aksoy, in Response to a Question Regarding Saudi Citizen and Journalist Г Jamal Khashoggi(нявызн.). Міністэрства замежных спраў Турцыі (9 кастрычніка 2018). Праверана 9 October 2018.
12. ↑ Erdoğan: «Turkey has closed the chapter of the IMF not to open it again»(нявызн.). Прэзідэнт Турцыі (7 кастрычніка 2018). Праверана 9 кастрычніка 2018.
13. ↑ Генеральны пракурор: Папярэднія вынікі расследавання па пытанні грамадзяніна Джамала Хашогі паказалі, што ён загінуў. Расследаванне гэтай справы працягваецца. У ім фігуруюць 18 грамадзян Саудаўскай Аравіі(нявызн.). Saudi Press Agency (20 кастрычніка 2018). Праверана 20 кастрычніка 2018.
14. ↑ Пракурор Саудаўскай Аравіі назваў забойства Джамаля Хашогі наўмысным(нявызн.), Наша Ніва (25 кастрычніка 2018). Праверана 25 кастрычніка 2018.
15. ↑ Афіцыйная крыніца: Каралеўства прыняло неабходныя меры для высвятлення праўды ў пытанні грамадзяніна Джамала Хашогі і абяцае прыцягнуць усіх датычных асоб да адказнасці(нявызн.). Saudi Press Agency (20 кастрычніка 2018). Праверана 20 кастрычніка 2018.
16. ↑ Саудовская Аравия признала гибель журналиста Джамаля Хашогджи в стамбульском консульстве. Он якобы умер в результате драки(нявызн.). Meduza (20 октября 2018). Праверана 20 октября 2018.
17. ↑ Саудовская Аравия признала смерть Хашогги, задержаны 18 человек(нявызн.). BBC Russian. Праверана 20 октября 2018.
18. ↑ Королевский указ об освобождении замглавы Службы общей разведки Ахмеда Асири от должности(нявызн.). Saudi Press Agency (20 октября 2018). Праверана 20 октября 2018.
19. ↑ Королевский указ об отставке ряда офицеров Службы общей разведки(нявызн.). Саудовское информационное агентство (20 октября 2018). Праверана 20 октября 2018.
20. ↑ Служитель Двух Святынь распорядился сформировать межведомственный комитет, возглавляемый наследным принцем для реструктуризации службы общей разведки, модернизации ее правил и положений и четкого определения полномочий(нявызн.). Saudi Press Agency (20 октября 2018). Праверана 20 октября 2018.
21. ↑ В Саудовской Аравии освободили от должности замглавы службы общей разведки(нявызн.). РИА Новости (20 октября 2018). Праверана 20 октября 2018.
22. ↑ Саудовский король поручил точно определить задачи разведки(нявызн.). РИА Новости (20 кастрычніка 2018). Праверана 20 кастрычніка 2018.
23. ↑ https://www.newsru.com/world/25oct2018/prednamer.html
24. ↑ Пракуратура Турцыі пра забойства Хашогі: Задушылі пры ўваходзе ў консульства, Еўрарадыё

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Джамаль Хашогі
• ЗША даюць Эр-Рыяду яшчэ некалькі дзён на расследаванне «справы Хашогі»(бел. (тар.)) , Беларуская служба Радыё Свабода (18 кастрычніка 2018). Праверана 18 кастрычніка 2018.