Жуанот Мартурэль
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Мартурэль.
Жуанот Мартурэль (катал.: Joanot Martorell, паміж 1405 і 1415, Валенсія — сакавік або красавік 1468 г., Чірывэлья, Валенсія) — валенсійскі пісьменнік, аўтар першага рыцарскага рамана «Тырант Белы», напісанага на валенсійскай каталонскай мове.
Біяграфія
З арыстакратычнай сям’і. Пражыў бурнае жыццё, поўную падарожжаў, рыцарскіх бітваў і любоўных авантур. Да нас дайшлі, у форме афіцыйных пасланняў і завераных герольдам актаў, тры яго выклікі на паядынак. У пошуках арбітра для першага з іх, падставай для якога паслужыла парушэнне шлюбнага абяцання, дадзенага яго сястры, Мартурэль заехаў у Лондан. Да канца жыцця дайшоў да жабрацтва.
Творчасць
Пісаў лісты аб сваіх баявых подзвігах, перавёў стараанглійскую паэму «Гі з Варвіка» (падчас знаходжання ў Англіі), якая часткова ўвайшла ў раман «Тырант Белы». Застаўся вядомы раманам «Тырант Белы», пра які з пахвалой адазваўся Сервантэс ў «Дон Кіхоце».
Водгук Сервантэса
- З намі хросная сіла! - Закрычаў святар. - Як, і Тырант Белы тут ? Дайце мне яго, дружа, гэта ж скарбніца асалод і паклады уцех. У ім выведзеныя доблесны рыцар дон Кірыэлейсон Монтальванскі, брат яго, Томас Мантальванскі, і рыцар Фансека, у ім малюецца бітва адважнага Тыранта з догам, у ім апісваюцца хітрасці панны Радасці, шашні ўдавы Патрафіры і, нарэшце, сардэчная схільнасць імператрыцы да яе конюха Іпаліта. Запэўніваю вас, шаноўны сябар, што ў развазе склада гэта лепшая кніга ў свеце. Рыцары тут ядуць, спяць, паміраюць на сваім ложку, перад смерцю складаюць завяшчанні, і яшчэ ў ёй шмат такога, што ў іншых кнігах гэтага гатунку адсутнічае. З усім тым аўтар яе наўмысна нагарадзіў столькі ўсякай марнасці, што яго варта было б прысудзіць да пажыццёвай катаргі. Вазьміце яе з сабой, прачытайце, і вы ўбачыце, што я сказаў пра яе сапраўдную праўду.
Прызнанне
Раман Мартурэля перавыдаецца да гэтага часу, у іспанамоўным свеце існуюць яго пераказы для дзяцей. Майстэрства Мартурэля пільна аналізуе Марыё Варгас Льёса. Фільм паводле рамана зняў каталонскі кінарэжысёр Вісэнтэ Аранда (2006, сярод іншых, у фільме занятыя Вікторыя Абрыль і Джанкарла Джаніні).
Зноскі
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118782371 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 16 кастрычніка 2015.
- 1 2 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 12 лютага 2020.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118782371 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 26 сакавіка 2020.
Літаратура
- Chiner J.J. El viure novel·lesc: biografia de Joanot Martorell. Alcoi: Marfil, 1993
- Villalmanzo Cameno J. Joanot Martorell: biografía ilustrada y diplomatario. Valencia: Ajuntament de Valencia, 1995
- Actes del col·loqui internacional Tirant lo Blanc: l’albor de la novel.la moderna europea: estudis crítics sobre Tirant lo Blanc i el seu context = Études critiques sur et autour de Tirant le Blanc/ Jean Marie Barberà, ed. Barcelona: Publicacions de l’Abadia de Montserrat, 1997
- Terry A. Tirant lo Blanc: new approaches. Woodbridge; Rochester: Tamesis, 1999
- Pujol J. La memòria literària de Joanot Martorell: models i escriptura en el Tirant lo Blanc. Barcelona: Publicacions de l’Abadia de Montserrat; Curial Edicions Catalanes, 2002.
Спасылкі
- Старонка на сайце IMDB