Блажэ Конескі
Бла́жэ Ко́нескі (макед.: Блаже Конески; 19 снежня 1921, вёска Небрэгава каля Прылепу, Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў (цяпер у Паўночнай Македоніі) — 7 снежня 1993, Скоп’е, Рэспубліка Македонія) — стваральнік і адзін з кадыфікатараў сучаснай літаратурнай македонскай мовы, выбітны літаратурны, культурны і грамадскі дзеяч, паэт, празаік, эсэіст, гісторык літаратуры, лінгвіст, перакладчык і прафесар на філасофскім факультэце ўніверсітэта ў Скоп’е.
Біяграфія
Сярэднюю школу скончыў у Прылепе, у 1934—1939 гадах наведваў вышэйшую гімназію ў Крагуеўцы (Сербія). Падчас навучання пачаў выдаваць першыя вершы.
У 1939 годзе паступіў на медыцынскі факультэт універсітэта ў Бялградзе (пад імем «Благое Коневіч»), але праз год перавёўся на філасофскі факультэт. Пасля капітуляцыі Каралеўства Югаславіі давучваўся ва ўніверсітэце ў Сафіі (пад імем Благой Конеў).
Уваходзіў у склад камісіі па стварэнні літаратурнай македонскай мовы. З’яўляецца аўтарам правапісу македонскай мовы, рэдактарам «Слоўніка македонскай мовы». Заснавальнік аддзялення македаністыкі ва ўніверсітэце ў Скоп’е. З 1958 да 1960 года быў рэктарам універсітэта. З 1967 года — член Македонскай акадэміі навук і мастацтваў, да 1975 года — яе прэзідэнт.
Быў рэдактарам літаратурных часопісаў «Нов ден» («Новы дзень») і «Македонски јазик» («Македонская мова»).
Літаратурная дзейнасць
Блажэ Конескі — ключавая постаць у развіцці македонскай мовы. Быў сябрам акадэмій навук у Заграбе, Сараеве, Бялградзе, Чыкага, Лодзі, ганаровы доктар універсітэтаў Чыкага, Кракава і Скоп’е. Яго творы перакладзеныя на сербскую, славенскую, албанскую, турэцкую, венгерскую, французскую, рускую, італьянскую, грэчаскую, польскую, румынскую, нямецкую і англійскую мовы.
Бібліяграфія
- Земјата и љубовта (паэзія, 1948)
- Македонски правопис со правописен речник (1950)
- Граматика на македонскиот литературен јазик (першы том, 1952)
- За македонскиот литературен јазик (1952)
- Песни (1953)
- Граматика на македонскиот литературен јазик (другі том, 1954)
- Везилка (паэзія, 1955)
- Лозје (кароткія апавяданні, 1955)
- Речник на македонскиот јазик (1961)
- Песни (1963),
- Историја на македонскиот јазик (1965)
- Речник на македонскиот јазик (1965, 1966)
- Стерна (паэзія, 1966)
- Ракување (1969)
- Јазикот на македонската народна поезија (1971)
- Беседи и огледи (1972)
- Записи (паэзія, 1974)
- Стари и нови песни (1979)
- Места и мигови (паэзія, 1981)
- Чешмите (паэзія, 1984)
- Македонскиот 19. век, јазични и книжевно-историски прилози (1986)
- Ликови и теми (эсэ, 1987)
- Послание (паэзія, 1987)
- Тиквешки зборник (1987)
- Средба во рајот (паэзія, 1988)
- Црква (паэзія, 1988)
- Дневник по многу години (проза, 1988)
- Златоврв (паэзія, 1989)
- Поезија (Константин Миладинов), читање на Блаже Конески (1989)
- Сеизмограф (паэзія, 1989)
- Македонски места и теми (эсэ, 1991),
- Небесна река (1991),
- Светот на легендатата и песната (1993),
- Црн овен (паэзія, 1993)
Беларускія пераклады
Паасобныя вершы на беларускую мову пераклалі Алесь Каско[5], Лявон Баршчэўскі[6].
Зноскі
- ↑ Конески Блаже // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
- 1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #119347873 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 29 красавіка 2014.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #119347873 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
- ↑ Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.
- ↑ І боль, і прыгажосць…: выбраныя творы паэтаў Еўропы і Амерыкі ў перакладах Лявона Баршчэўскага. — Мінск : Зміцер Колас, 2016. — 452, [1] с. — (Бібліятэка Саюза беларускіх пісьменнікаў «Кнігарня пісьменніка»; вып. 73).
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 8: Канто — Кулі. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8), ISBN 985-11-0035-8. — С. 405.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Блажэ Конескі
