Якуб Барт-Чышынскі
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Барт.
Якуб Барт-Чышынскі (сапраўдныя імя і прозвішча — Якуб Барт; в.-луж.: Jakub Bart-Ćišinski; 20 жніўня 1856, Паншвіц-Кукаў — 16 кастрычніка 1909, там жа) — лужыцкі пісьменнік, паэт, драматург, перакладчык, рэдактар, рымска-каталіцкі святар. Адзін з пачынальнікаў рэалістычнай літаратуры лужыцкіх сербаў.
Біяграфія
У паэме «Жаніх» (1876, апубл. у 1926), вершах (зборнікі «Кніга санетаў», 1884, «Формы», 1888), якія ўвабралі вобразы народнай паэзіі, сцвярджаў рэалістычны кірунак у лужыцкай літаратуры. Акрамя таго, аўтар шматлікіх санетаў, балад, лірычных вершаў.
Нацыянальна-патрыятычная праблематыка паднятая ім у рамане «Патрыёт і рэнегат» (1878-1879). Яго мастацтва апявае прыгажосць сваёй радзімы, напоўнена патрыятычнымі пачуццямі.
Якуб Барт-Чышынскі заклаў асновы лужыцкай драмы і тэатра (трагедыя «У крэпасці», 1880).
Літаратурны псеўданім — Чышынскі.
Перакладаў на верхнялужыцкую мову творы чэшскай, італьянскай, польскай і нямецкай літаратуры.
Выбраныя творы
- Moje serbske wuznaće
- Narodowc a wotrodźenc (1879)
- Na hrodźišću (1880)
- Slubowanje ze zadźěwkami (1881)
- Słowjanam (1884)
- Kniha sonetow (1884)
- Formy (1888)
Беларускія пераклады
Верш «Карл прапаведуе лужыцкім сербам» пераклаў Аляксей Зарыцкі[4].
Памяць
- Яго імем названа школа ў Паншвіц-Кукаў, у якой вывучаюць верхнялужыцкую мову.
- Яго імем названая літаратурная прэмія, якая ў мінулым была дзяржаўнай прэміяй ГДР, у цяперашні час прысуджаецца Фондам сербскага народа.
Зноскі
- 1 2 Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118506722 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
- 1 2 Jakub Bart-Ćišinski // Brockhaus Enzyklopädie
- 1 2 Bibliothèque nationale de France Jakub Bart-Ćišinski // data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011.
- ↑ Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.
Літаратура
- Гугнин А. А. Введение в историю серболужицкой словесности и литературы от истоков до наших дней, Российская академия наук, Институт славяноведения и балканистики, научный центр славяно-германских отношений. — М., 1997. — С. 106, 113—114, 116—117, 122—125, 128—129, 131, 133, 138—141, 144, 162—164, 176, 193. — ISBN 5-7576-0063-2.
Спасылкі
- Біяграфія Якуба Барт-Чишинского Архівавана 23 сакавіка 2016. (ням.)