Аўгуст Цэсарац
Аўгуст Цэсарац (харв.: August Cesarec; 4 снежня 1893, Заграб, Харватыя — 17 ліпеня 1941, Заграб, Харватыя) — харвацкі перакладчык, празаік , публіцыст і грамадскі дзеяч.
Біяграфія
Яшчэ ў сярэдняй школе захапіўся сацыялістычнымі ідэямі, таму знаходзіўся пад пастаянным назіраннем паліцыі і некалькі разоў быў арыштаваны. Мабілізаваны ў аўстра-венгерскую армію. Пад уражаннем ад Кастрычніцкай рэвалюцыі перайшоў на бальшавіцкія пазіцыі і ўдзельнічаў у нелегальнай працы камуністычных арганізацый.
Друкаваўся з 1909 года. Разам з Міраславам Крлежам пачаў у 1919 годзе выданне часопіса «Plamen» («Полымя»), які прапагандаваў рэвалюцыйныя ідэі, супрацоўнічаў у перыядычным друку «левіцы».
Член Камуністычнай партыі Югаславіі з 1920 года. У лістападзе 1922- сакавіку 1923 г. здзейсніў паездку ў СССР. Шмат разоў арыштоўваўся. У 1934—1937 гг. жыў у СССР. Як камуніст і перакананы антыфашыст, у 1937 годзе ён ваяваў у Іспаніі супраць Франка, пра што напісаў кнігу «Іспанскія сустрэчы» («Španjolski susreti»). Увосень 1938 вярнуўся ў Югаславію.
Арыштаваны ўсташамі 15 мая 1941 года і кінуты ў лагер Кярэсцінац (Kerestinac). У ліпені прыняў удзел у няўдалых уцёках зняволеных. Усе яны былі схоплены — і 17 ліпеня 1941 года Цэсарац быў расстраляны па прысудзе суда[4] На турэмнай сцяне Цэсарац пакінуў надпіс «Živjela sovjetska Hrvatska!» (Жыве савецкая Харватыя!)
Творчасць
У кнігах аповесцей і апавяданняў «Судзіце мяне» (1925), «За новай дарогай» (1926), «Навелы» (1939), раманах «Імператарскае каралеўства» (1925), «Залаты юнак і яго ахвяры» (1928), «Уцекачы» (1933) і інш. сацыяльныя матывы, падпарадкаваныя духу часу. Аўтар зборніку паэзіі «Вершы» (1919), п’есы «Сын айчыны» (1940), кніг публіцыстыкі «Са свету прыгнечаных» (1925), «Іспанскія сустрэчы» (1938), «Падарожжа па Савецкім Саюзе» (1940) і інш.
Перакладаў з нямецкай, французскай, чэшскай і рускай моў.
Зноскі
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #120602644 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 4 мая 2014.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #120602644 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 16 снежня 2014.
- ↑ У рамане Юліяна Сямёнава «Альтэрнатыва» Цэсарца да смерці забіваюць усташы па загадзе Дзіда Кватарніка.
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 17: Хвінявічы — Шчытні. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17), ISBN 985-11-0035-8.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Аўгуст Цэсарац
