Вільгельміна Зындрам-Касцялкоўская

Вільгельмíна Зындрам-Касцялкóўская (польск. Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska, нар. 1844, Гродна, Расійская імперыя ― 27 красавіка 1926, Гродна) — польская пісьменніца-пазітывістка, эсэістка, літаратуразнаўца і перакладніца.

Біяграфія

Вільгельміна Зындрам-Касцялкоўская была дачкой Бенедыкта Зындрам-Касцялкоўскага (1807—1851) і Эміліі з Чахоўскіх. Дзяцінства прайшло ў Друскеніках. Пасля заканчэння школы ў Вільні пераехала ў Гродне. У той час яна таксама ездзіла ў Варшаву і за мяжу (у тым ліку ў Італію)[4].

Яна напісала і апублікавала свой літаратурны дэбют — аповесць «Залатая графіня» — разам з Элізай Ажэшкай, якая заахвочвала яе працягваць працу і была для яе літаратурнай узорам. Аднак у наступныя гады паміж імі ўзнік канфлікт, звязаны з уключэннем «Залатой графіні» ў выданне твораў Ажэшкі[5].

Яна таксама сябравала з Леапольдам Меетам, польскім адвакатам, літаратарам і філантропам.

Памерла ў Горадні 27 красавіка 1926 г. ва ўзросце 82 гадоў і была пахавана на каталіцкіх фарных могілках. Магіла пісьменніцы захавалася[6].

Творчасць

Акрамя кароткіх апавяданняў, яна пісала эсэ, у якіх прадстаўляла профілі англійскіх, амерыканскіх, італьянскіх і іспанскіх пісьменнікаў[5].

Таксама займалася перакладамі замежнай літаратуры: пераклад рамана «Дэвід Каперфілд» Чарльза Дзікенса перавыдаецца ў яе перакладзе да сённяшняга дня[5].

Напісала шмат артыкулаў па польскай і замежнай літаратуры, між іншым пра творчасць Уладзіслава Сыракомлі, Цыпрыяна Каміля Норвіда, Ігната Ходзькі, Марыі Канапніцкай, Аляксандра Свентахоўскага[6].

Яна выдала свае літаратурныя творы даволі позна: пачынаючы з 80-х гадоў XIX ст. Друкавала іх у часопісах «Ateneum» і «Bluszcz». Таксама выдала асобныя зборнікі: аповесці «W półcieniu» (1885), «Jedna z wielu» (1903), «Obrazki» (1904), «Bajki archaiczne i nowele» (1906)[5].

Творы

Уласныя творы

• Złota hrabinka. Opowiadanie lekarza, «Ateneum» 1877 t. 3. przedruk «Kurier Lwowski» 1888 nr 97-125,
• Władysław Syrokomla. Studium literackie, Wilno 1881.
• W półcieniu. Opowiadania i obrazki, Warszawa 1885,
• Bajki archaiczne i nowele, Lwów 1906.
• Szkice literackie, t. 1-2. Warszawa 1907—1908.

Пераклады

• Bret Harte: Nowele, Warszawa 1885.
• Pierre Loti: Rybak islandzki, powieść, Warszawa 1887, wyd. nast. Warszawa 1888.
• Karol Dickens: David Copperfield, powieść, Warszawa 1888;, Warszawa 1889, wyd. nast. (poprawione przez Grzegorza Sinko) pt. Dzieje, przygody, doświadczenia i zapiski Dawida Copperfielda, t. 1-2., Warszawa 1954, wyd. nast. m.in. wyd. szóste, Warszawa 1987.
• Rudyard Kipling: Nowele, Petersburg 1892.
• Harte-Bret: Nowele — Peter Schroeder — Za śnieżnym okopem — Milioner, Lwów 1898.
• Karol Dickens: Ciężkie czasy, powieść, Lwów 1899.
• Gabriele D’Annunzio: Ogień, cz. 1-2, Warszawa 1901.
• P. Loti: Nowele i szkice, Lwów 1901.
• Harte-Bret: Ostatnie nowele, Warszawa 1903.
• Grazia Deledda: Po rozwodzie, powieść, cz. 1-2, Warszawa 1904.
• P. Loti: Wrażenia z dalekiego Wschodu, Warszawa 1904.
• Grazia Deledda: Popiół, powieść, Warszawa 1906.
• M.R. Monlaur: Po dziewiątej godzinie, Warszawa 1908.
• Grazia Deledda: Sprawiedliwość, Warszawa 1909.
• S. Farina: Syn mój, Warszawa 1912.
• Joseph Conrad: Banita, powieść, Lwów 1919.

Зноскі

1. ↑ Міжнародны ідэнтыфікатар стандартных найменняў — 2012. Праверана 10 студзеня 2016.
2. ↑ Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska // NUKAT — 2002.
3. ↑ Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska // MAK
4. ↑ Mieczysław Jackiewicz, Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska, Magazyn Polski, NR 10 (141) Październik 2017, s. 28.
5. 1 2 3 4 Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny. T. Tom drugi I-Me. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2001, s. 221.
6. 1 2 Mieczysław Jackiewicz, Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska, Magazyn Polski, NR 10 (141) Październik 2017, s. 29.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вільгельміна Зындрам-Касцялкоўская