Клеменс Брэнтана
Клеменс Брэнтана (ням.: Clemens Brentano; 9 верасня 1778, Эрэнбрайтштайн — 28 ліпеня 1842, Ашафенбург) — нямецкі паэт-рамантык, навеліст і драматург, найбуйнейшы прадстаўнік гейдэльбергскага кола рамантыкаў. Абапіраючыся на народнапесенную творчасць, ён значным чынам удасканаліў нямецкі верш і вызначыў надалей развіццё рамантычнай паэзіі ў Германія[8]. Лірыка К. Брэнтана, зрабіла пераварот у нямецкай паэзіі, паўплывала на творчасць іншых рамантыкаў, асабліва Г. Гейнэ.
Творчасць
Літаратурную дзейнасць пачаў пад уплывам Людвіга Ціка. Адыход ад тэматыкі і стылю іенскіх рамантыкаў назіраецца ў рамане «Годві» (1801), камедыі «Понсе дэ Леон» (1804).
Увёў у нямецкую паэзію тэму любоўных пакут, непадуладнага чалавеку ірацыянальнага пачуцця. Найбольшую вядомасць набылі вершы т. зв. рэйнскага цыкла: «Плывец у лодцы», «Вясёлыя музыканты», «Рыбак сядзеў у лодцы» і інш. Верш «Ларэлея» сам нарадзіў народнае паданне, стаў сімвалам рамантычнага мастацтва і натхніў многіх еўрапейскіх паэтаў. З 1810-х г. у творчасці К. Брэнтана ўзмацніліся рэлігійныя пошукі, што адбілася ў духоўных вершах, навелах «Гісторыя сумленнага Касперла і прыгажуні Анерль», «Тры арэхі», «З летапісу вандроўнага шкаляра», у лірычнай драме «Заснаванне Прагі» (1815).
Аўтар сатырычных казак («Казка пра Гокеля і Гінкель» і інш.), оперных лібрэта. Разам з Людвігам Ахімам фон Арнімам выдаў трохтомны зборнік фальклору «Чароўны рог хлопчыка» (па-нямецку: Des Knaben Wunderhorn, 1806—08), які аказаў вялікі ўплыў на працэс фармавання нямецкай паэзіі.
Яго ўплыў зазналі Генрых Гейнэ, Іозеф фон Айхендорф, Жэрар дэ Нерваль, Гіём Апалінер і іншыя еўрапейскія аўтары, якія стваралі адмысловыя варыяцыі на сюжэт брэнтанаўскай балады «Ларэлей» пра рэйнскую прыгажуню, што вабіла юнакоў і губіла іх насуперак сваёй волі, а сама пакутвала без узаемнага кахання.
Беларускія пераклады
Шэраг вершаў Клеменса Брэнтана пераклаў на беларускую мову Уладзімір Папковіч[9].
Зноскі
- 1 2 3 Брентано, Клеменс // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1891. — Т. IVа. — С. 648.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118515055 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
- ↑ Library of the World’s Best Literature / пад рэд. C. D. Warner
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118515055 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.
- ↑ Hettner H. Brentano, Clemens // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1876. — Т. 3. — S. 310–313.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118515055 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
- ↑ Святлана Малюковіч. «Блакітную кветку шукаю…»: Рамантычная лірыка паэтаў Германіі // Роднае слова. — 1999. — № 2. — С. 34—36.
- ↑ Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.
Літаратура
- Сініла Г. В. Брэнтана // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 3: Беларусы — Варанец. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3), ISBN 985-11-0035-8.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Клеменс Брэнтана- Brentano-Bibliographie (pdf-Dokument)(недаступная спасылка) wird von der Redaktion der Frankfurter Brentano-Ausgabe, Freies Deutsches Hochstift, Frankfurt am Main, in unregelmäßigen Abständen aktualisiert
- Plan und Stand der Frankfurter Brentano-Ausgabe (FBA) Архівавана 13 сакавіка 2009.
- Kommentierte Linksammlung Архівавана 24 красавіка 2006. bei der Universitätsbibliothek der Freien Universität Berlin
