Юлій Таўбін

Юлій Таўбін, сапр.: Юдаль Абрамавіч Таўбін (2 (15) верасня 1911, Астрагожск, Варонежская губерня, цяпер Варонежская вобласць, Расія — 29 або 30 кастрычніка 1937, Менск, НКУС) — беларускі паэт, перакладчык.

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і аптэкара. У 1921 г. пераехаў з бацькамі ў Мсціслаў. Пасля заканчэння сямігодкі (1928) паступіў у Мсціслаўскі педагагічны тэхнікум.

Дэбютаваў у прэсе, найбольш верагодна, у 1925 (нататка «Трэба падцягнуцца!» у часопісе «Беларускі піонэр»[1]), а першая публікацыя верша адбылася ў 1926 (часопіс «Маладняк Калініншчыны», Клімавічы). Увосень 1930 г. выйшаў першы зборнік вершаў «Агні». Стаў членам БелАППа. Тагачасная крытыка ставілася да паэта насцярожана; яго абвінавачвалі ў рабскіх адносінах да старой буржуазнай літаратуры. У 1931—1933 г. вучыўся ў Мінску.

Арыштаваны ў канцы лютага 1933 г. Прыгавораны 10.8.1933 г. да 2 гадоў ссылкі (паводле звестак дачкі паэта Аркадзя Куляшова Валянціны, «повадам для першага арышту Юлія Таўбіна стаў ліст з-за мяжы ад цёткі, якая нібыта пераехала з Польшчы ў Амерыку»). Тэрмін адбываў у Цюмені. Настойліва вывучаў англійскую мову, многа перакладаў з яе. Перакладаў таксама творы Г. Гейнэ, У. Маякоўскага. 4.11.1936 г. паўторна арыштаваны і этапаваны ў Мінск. 29.10.1937 г. выязная сесія ваеннай калегіі Вярхоўнага суда СССР прысудзіла паэта да расстрэлу. Рэабілітаваны 29.8.1956.

У 2010-х гадах даследаваннем творчасці Ю. Таўбіна актыўна займаўся В. Жыбуль[1]. У 2017 А. Хадановіч уклаў зборнік Ю. Таўбіна «Выбранае» для серыі «Паэты планеты» і падрыхтаваў адкрытую лекцыю, прысвечаную Таўбіну[2]. У тым жа годзе з’явіўся беларуска-польскі фільм «Зніклая паэзія», дзе папулярна распавядаецца пра Т. Кляшторнага, М. Кульбака, Ю. Таўбіна, І. Харыка[3].

Бібліяграфія

• Каб жыць, спяваць і не старэць…: Вершы. 1928—1930. Мн., 1931;
• Тры паэмы. Мн., 1931;
• Мая другая кніга: Вершы. Мн., 1932;
• Таўрыда: Паэма. Мн., 1932;
• Выбраныя вершы. Мн., 1957;
• Вершы. Мн., 1969.
• Выбранае. Мн., 2017.

Зноскі

1. 1 2 http://belisrael.info/?p=13208
2. ↑ https://www.youtube.com/watch?time_continue=282&v=xYR1TCOvxtw
3. ↑ http://belisrael.info/?p=13183

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 15: Следавікі — Трыо. — С. 458. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15), ISBN 985-11-0035-8.
• Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1987. — Т. 5. Скамарохі — Яшчур. — С. 249. — 703 с. — 10 000 экз.
• Таўбін Юлій // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992—1995. — Т. 6. — С. 78.
• Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
  • Бечык В. Голас маладосці // ЛіМ. 1973. 8 сак.;
  • Грахоўскі С. Жыве ў памяці маёй: Успаміны // Дзень паэзіі-73. Мн., 1973;
  • Азгур З. Пад небам і пад дахам майстэрні: [Успаміны] // Полымя. 1974, № 2;
  • Бярозкін Р. Пра Юлія Таўбіна // Бярозкін Р. Кніга пра паэзію. Мн., 1974;
  • Маракоў Л. Ліст з таго свету // Голас Радзімы. 1999. 26 жн.

Спасылкі

• Юлій Таўбін. З паэмы «Таўрыда»
• Юлій Таўбін. «З пабітаю лютняй ідзе паэт…»
• Юлі Таўбін. Выбраныя вершы. Выканаўца – Васiль Белацаркоўскі (аудыё)